مسجدی با جایگاه ویژه سادات
مهر و محبت در وجود انسان نشانه‌هایی دارد که آن نشانه‌ها بیانگر میزان اهمیت و توجه او به امر مورد محبت است. در یک جامعه ولایی هم محبت و پیروی از ولایت نشانه‌هایی دارد. هر چه میزان این محبت و توجه بالاتر باشد، نشانه‌های آن هویداتر و مشهودتر است.
محبت و ابراز علاقه به خاندان حضرت رسول(ص)، همچنین سادات و منسوبان به ولایت علی(ع)، از جمله اموری است که در جامعه شیعی نشانه‌هایی آفریده است. ایجاد دارالسیاده، جایگاه سادات در مسجد و توجه به ایشان از جمله این نشانه‌هاست که می‌توانیم نمونه آن را در مسجد گوهرشاد خاتون، مجاور حرم امام رضا(ع) ببینیم:
شناسنامه مسجد
نام مسجد: مسجد گوهرشاد
بانی مسجد: گوهرشاد بیگم همسر شاهرخ تیموری
معمار مسجد: قوام‌الدین شیرازی
مکان مسجد: مشهد، حرم امام رضا(ع)
سال ساخت: ۸۲۱ ق/۱۴۱۸م
مسجد گوهرشاد؛ توسط بانویی شیعه؛ ادب دوست، هنرمند و نیکوکار به نام “گوهرشاد بیگم” همسر شاهرخ تیموری احداث گردید. بانو گوهرشاد به هوای زیارت امام رضا(ع)، گردن‌آویز الماس خویش را وقف ساخت و مسجد جامعی در مجاورت حرم بنا نمود. در آستانه عیدسعید غدیرخم می‌خواهیم از یک ایده زیبا و پرجاذبه مسجد صحبت کنیم که از ویژگی‌ها و شاهکارهای مسجد گوهرشاد به شمار می‌رود:
ایده: بنای دارالسیاده؛ جایگاه ویژه سادات در مجاورت مسجد
رواق دارالسیاده از قدیمی‌ترین رواق‌های روضه منوره است که در غرب و جنوب غربی حرم علی بن موسی‌الرضا(ع) از شمال به جنوب امتداد دارد. نامگذاری این رواق به دارالسیاده از آن جهت است که از قدیم محل اجتماع سادات و منسوبان به خاندان حضرت علی(ع) بوده است. رواق دارالسیاده نیز از بناهای گوهرشادآغا، می‌باشد که در قرن نهم هم‌زمان با مسجد گوهرشاد ساخته شده است. وجود رواق دارالسیاده نشان از جایگاه والا و احترامی است که برای خاندان اهل‌بیت در امکان اسلامی و مساجد قائل بوده‌اند.
رواق دارالسیاده ۸۶/۲۲ متر است و در دو طرف آن پنج صفه وجود دارد که عرض بنا را متفاوت ساخته است. این رواق از لحاظ هنر کاشی‌کاری و کتیبه‌ای مجموعه‌ای از هنرهای تزئینی معماری و هنرهای دستی و گویای نبوغ ایرانیان در انواع هنر است.
در بخش‌های مختلف دارالسیاده بویژه صفه غربی و شرقی ترنج‌هایی است که روی آن عبارات زیبایی همچون «قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی»، «إنما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل‌البیت و یطهرکم تطهیرا»، «السلطان ابوالحسن علی بن موسی الرضا»، «ولایۀ علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام حصنی فمن دخل حصنی امن من عذابی» و عباراتی دیگر درج شده است. این عبارات و اتصال دارالسیاده به رواق دارالولایه، نشان از تکریم و تعظیم جایگاه ولایت دارد.
مطالب مرتبط
معرفی و مشروح کامل ویژگی‌ها و ایده‌های مسجد"گوهرشاد" را می‌توانید در "پربازدیدترین مسجد ایران" ببینید.